As Maías

Como reza o título, este blog esta adicado non soamente a historia da parroquia de Ortoño senón tamén a da súa comarca que é a do val da Maía.

 De todas formas a Maía parece que ven xa dende a época prerromana, cando nestas terras asentábase unha tribu chamada dos amaeos que pertencía ó pobo dos cáporos, da que nos falan autores latinos como Plinio o vello. Despois máis tarde nos textos composteláns ó referirse a tumba o Apóstolo Santiago concordan ca terminoloxía e realidade encontrada polos romanos, e dende o parroquial suevo encontrámola Maía consignada chegando ata hoxe como arceprestazgo. En realidade Compostela atopábase no límite norte da terra dos amaeos.



Vista de parte do val da Maía dende os montes de Firminstáns na parroquia de Bugallido.

 Así deste xeito, e referíndonos a épocas máis achegadas a nos, xa temos falado dela cando tratabamos as antigas xurisdicións, e viamos que de antigo sempre existiu a da Maía. Sen embargo, durante a idade moderna irrompeu con forza outra, a de Altamira creada polos condes do mesmo nome, que lle quitou a meirande parte do territorio da comarca natural ata desaparecer no s. XIX ca desaparición dos señoríos.

A forma de escribilo nome da terra ou xurisdición tamén mudou ó longo dos anos. Así na idade media chamábase a bisbarra terra da Maia, despois na idade moderna xurisdición ou partido da Mahía, co h intercalado, que quedou así no apelido Mahía, do que xa falaremos, e no nome de algunha empresa.

Pero o nome da nosa bisbarra non é exclusivo noso. Existe outra Maia que é unha cidade no Distrito do Porto, sendo o mesmo tempo sede dun pequeno municipio formado por 17 feguesias.

Quizais poida tratarse de poboacións que recibiron o seu nome durante a reconquista, ala polo s. X cando o reino de León chegaba ata o Douro e aínda non existía o reino de Portugal. Naqueles tempos, como despois o foi na conquista de América, era común que os conquistadores puxéranlles os novos lugares os nomes dos que procedían. Podería ser este o caso, no que xentes da nosa bisbarra se asentaran nas inmediacións da cidade do Porto e lle deran nome ó novo lugar.