O mes dos defuntos

Anque todos coñecemos aquel dito de : Dichoso mes que entra con Santos e sae con San Andrés,

novembro identificase co mes dos defuntos, anque en realidade dentro do calendario litúrxico a súa data sexa o día 2, despois da festividade de Todos os Santos.

O acto de difuntos.

En Ortoño é tradición que sexa o mesmo día 2 de novembro o que se faga o funeral xeral de defuntos. Con el rematase a novena de defuntos e achegase a memoria de todos aqueles que nos precederon. Sen embargo o longo do mes as demais parroquias da bisbarra teñen as súas datas para esta celebración, converténdose novembro no mes dos defuntos.

A Igrexa xa hai moito tempo que instaurou este día, así como o de Todos Os Santos para mudar vellos ritos pagáns que tamén tiñan os mortos como protagonistas. Esta practicas son moi vellas. Xa na Biblia aparecen datos sobre o recordo polos defuntos, tradición que sígueo a Igrexa.

Vista do camposanto de Ortoño o ano pasado por estas datas

O Libro de Fundacións

Hai que chamar a atención de que no acto de defuntos tamén se redimiron unha serie de fundacións pías de aniversarios e misas que os nosos devanceiros deixaron ó longo do tempo por escrito. O caso é que esta costume que se iniciou na idade media pero que se popularizou entre os séculos XVI e XVIII, pero sobre todo no XVII, fixo que en algunhas parroquias houbera un enorme volume de disposicións testamentarias de sufraxios perpetuos. Tal situación chegou a ser insostible na primeira metade do s. XIX, debido a maraña de intencións, duplicidade de exequias e sobre todo a hipoteca perpetua de bens que os falecidos consideraban seus e que resultaron ser dos dominios que llos tiñan aforado. Finalmente os nosos prelados non tiveron máis remedio que redimilos todos no Acto de defuntos.

Todas estas intencións así como os que tiñan a obriga de levalas a cabo quedaron consignadas nun libro especial do arquivo parroquial: O libro de fundacións. Traballamos para dalo a coñecer ó igual que o fixemos co índice de matrimonios dos libros sacramentais de Ortoño.